11 نکته کلیدی برای نحوه انتخاب موضوع برای پایان نامه!

1) موضوعی را انتخاب کنید که به نظرتان جذاب باشد.

فراموش نکنید که هنگامی که می‌خواهید درباره موضوعی پایان نامه بنویسید؛ این پایان نامه هفته ها و یا حتی ماه ها از وقت شما را بگیرد. بنابراین خیلی مهم است که برای اینکه در این مدت از زندگی و کارتان در این رابطه لذت ببرید؛ موضوعی را انتخاب کنید که برایتان جذاب باشد. در صورتی که شما موضوعی را انتخاب کنید که برای خودتان دارای جذابیت زیادی نمی باشد نمی توانید انتظار داشته باشید که کار باکیفیتی بکنید. به این دلیل که علاوه بر سخت کار کردن درباره انجام پایان نامه کارشناسی ارشد و رساله دکتری، در صورتی که یک پارامتر را نداشته باشید احتمال موفقیت شما کمتر می شود و آن پارامتر هم چیزی نیست جز اشتیاق برای ادامه کار. و این اشتیاق برای ادامه کار تنها در صورتی برای شما ممکن می شود که شما موضوعی را برای نوشتن پایان نامه خودتان انتخاب کنید که به این موضوع علاقه دارید. وقتی که موضوعی که انتخاب کرده اید علاقه ای نداشته باشید، نمی توانید پارامتر اشتیاق را داشته باشید بنابراین کارتان به اندازه ای که می‌خواهید کیفیت نخواهد داشت.

2) سعی کنید موضوعی متفاوت برای انجام پایانانه خودتان انتخاب کنید

شما باید سعی کنید که موضوعی را انتخاب کنید که موضوع تکراری و روتینی که همه آن را انتخاب می کنند نباشد. برای این کار شما باید در حوزه کاریتان به دنبال موضوعاتی باشید که کمتر کسی بر روی آن کار کرده است و کمتر تحقیقاتی بر روی آن انجام شده است. در این صورت است که شما می‌توانید به موضوعاتی نو و جدید که تاکنون بر روی این موضوعات کاری انجام نشده است دسترسی داشته باشید. البته ممکن است در ابتدا عمل کردن به این توصیه برای شما دشوار بوده باشد. به عبارت دیگر ممکن است شما فکر کنید که برای شما دشوار است که چنین موضوعات بکری را که تاکنون هیچ کسی بر روی آنها کار نکرده است پیدا کنید. اما در صورتی که خواست و اراده قوی داشته باشید و در صورتی که تصمیم بگیرید که حقیقتاً به دنبال این موضوعات بروید می توانید در این کارتان موفق شوید و لذا می توانید موضوعاتی را پیدا کنید که تحقیقات زیادی هنوز درباره آنها انجام نگرفته است و این موضوعات به اصطلاح هنوز اشباع نشده اند.

3) خیلی مبهم نباشید.

یکی دیگر از نکته های مهمی هنگامی که می خواهید برای انجام پایان نامه کارشناسی ارشد و رساله دکتری خودتان عنوانی انتخاب کنید باید درنظر داشته باشید این است که شما نباید عنوان را به گونه‌ای انتخاب کنید که مفهوم آن خیلی مبهم باشد. شما باید کاری کنید که خواننده با خواندن عنوان این پایان نامه تا حد زیادی درک کند که ساختار کلی پایان نامه شما چگونه است. شما باید ساختار پایان نامه خودتان را در قالب این چند کلمه عنوان بیان کنید.

در صورتی که عناوینی که برای انجام پایان نامه‌ خیلی گنگ باشند؛ باعث می شوند که افرادی که این عناوین را می خوانند نمی توانند آن را درک کنند و حتی خود شما هم به عنوان فردی که این پایان نامه را می نویسد نمی تواند درک کند که باید دقیقاً به دنبال چه چیزی باشد!

در صورتی که شما عنوانی را انتخاب کنید که دارای مفهوم و معنی گسترده و وسیعی دارد و می تواند شامل حوزه‌های علمی مختلفی باشد؛ در این صورت ادامه دادن کار نوشتن پایان نامه برای خود شما هم خیلی سخت می شود و خودتان هم نمی دانید که باید کار را از کجا شروع کنید. پس سعی کنید از انتخاب موضوعات گنگ دوری کنید.

4) عناوین خیلی دقیق هم انتخاب نکنید!

در مورد قبلی بیان کردیم که عناوینی که شما برای نوشتن پایان نامه خودتان بکار می برید باید عناوینی باشند که خیلی گسترده نباشند و به گونه ای باشند که خواننده با خواندن این عناوین درک درست و کاملی را از ساختاری که قرار است پایان نامه شما داشته باشد بدست آورند. در اینجا باید به این نکته اشاره کرد که این عناوین همچنین نباید عناوینی خیلی دقیق هم باشند! چون در صورتی که شما سعی کنید عناوینی را مورد استفاده قرار دهید که خیلی دقیق می‌باشد؛ شما مجبور می شوید که در طول انجام کار تحقیقاتی مرتبط با پایان نامه تان، حوزه تحقیقاتی خودتان را تنها به برخی از حوزه های کاملاً محدود و از پیش تعیین شده منحصر کنید و نتوانید از این حوزه‌ها پایتان را فراتر بگذارید. بنابراین شما باید سعی کنید عنوانی که برای پایان نامه‌تان انتخاب می کنید نه خیلی وسیع و گسترده و گنگ باشد (به طوری که مخاطبین را دچار سردرگمی کند) و نه خیلی دقیق باشد به طوری که شما برای انجام دادن کارهای تحقیقاتی مربوط به نگارش پایان نامه با محدودیت مواجه شوید.

5) درباره موضوع تحقیق کنید.

این کار را شاید بتوان به عنوان بهترین که در زمینه انتخاب کردن عنوان پایان نامه انجام می شود معرفی کرد. در صورتی که شما بخواهید برای خودتان یک عنوان انتخاب کنید بهترین کار این است که در این رابطه تحقیق کنید. شما باید به مطالعه و بررسی بپردازید و سعی نمایید تا تمام موضوعاتی را که در این زمینه می توانید انتخاب کنید به صورت لیست تهیه کنید. سپس می توانید بررسی کنید که کدامیک از این موضوعات هستند که برای شما ارزشمند می باشند و یا اینکه به کدامیک از این موضوعات علاقه بیشتری دارید و یا اینکه کدامیک از این موضوعات هستند که شما می توانید بهتر از موضوعات دیگر بر روی آنها کار کنید.

در صورتی که در زمینه پیدا کردن موضوع برای انجام پایان نامه تحقیق نکنید نمی‌توانید بفهمید که کدام موضوع را می توانید بهتر از موضوعات دیگر به انجام برسانید. شما باید تمام تلاش خودتان را بکنید که بهترین موضوع را که دارای تمام خصوصیات بالا باشد برای انجام پایان نامه خودتان انتخاب کنید و این کار تنها در صورتی ممکن می شود که شما درباره موضوع مورد نظرتان تحقیق انجام دهید.

6) واقع گرا باشید.

این که "عاشق" یک موضوعی بشوید، ممکن است برای شما کار آسانی باشد. خیلی از دانشجویان هستند که وقتی که می خواهند پایان نامه بنویسند؛ عاشق موضوعی شده اند و سعی کرده اند تا براین اساس، کار را ادامه دهند. اما یک نکته خیلی مهمی که شما باید به هنگام نوشتن پایان نامه درنظر داشته باشید این است که باید واقع گرا باشید و تمام جنبه های کار را درنظر بگیرید. به عنوان مثال اگر موضوعی را پیدا کردید و فکر کردید که این موضوع برای شما بهترین موضوع می باشد؛ بررسی کنید که آیا انجام دادن پایان نامه ای با این موضوع هم برای شما به همین آسانی است؟ آیا می توانید به راحتی از پس نوشتن پایان نامه و انجام تحقیقات مختلف در رابطه با این موضوع بر بیاید؟ آیا می توانید هفته‌ها و هفته های زندگی و زمانتان را صرف این موضوع کنید؟ آیا اصلاً انجام دادن پایان نامه‌ای با این موضوع کار درستی است؟ آیا می توانید پایان نامه را به این شیوه بنویسید؟ در صورتی که پاسخ شما به تمام سوالاتی که در بالا گردید مثبت بود؛ در این زمان است که شما می توانید این موضوع را برای انجام پایان نامه خودتان انتخاب کنید. اما در صورتی که پاسخ منفی بود؛ انجام دادن چنین کاری اشتباه است!

7) مشاوره بگیرید.

مشاوره گرفتن را هرگز فراموش نکنید. وقتی که می خواهید برای انجام پایان نامه کارشناسی ارشد و رساله دکتری خودتان یک موضوع پیدا کنید می توانید از افراد دیگر در این زمینه نیز مشاوره بگیرید. به عنوان مثال می‌توانید از استاد راهنمای خودتان در این زمینه مشاوره بگیرید. استادان راهنما می توانند در این زمینه کمک زیادی به شما بکنند. این افراد همیشه حاضر هستند که به شما کمک کنند و سعی می نمایند تا به هر سوالی که شما داشته باشید پاسخ دهند. حالا این سوال هرچقدر هم که کوچک و یا بزرگ باشد؛ این افراد سعی می‌کنند تا به این سوال پاسخ دهند. البته فراموش نکنید که بخش اعظم کار را این خود شما هستید که باید انجام دهید و تنها در صورتی باید از این مشاوره کمک بگیرید که احساس می‌کنید به جایی رسیده اید که حقیقتا به کمک این افراد نیاز دارید. این افراد افرادی هستند که خودشان در این زمینه تحقیقات زیادی کرده اند. آنها در این حوزه سال ها تجربه دارند بنابراین به راحتی می توانند به شما کمک کنند.

8) به ژورنال‌ها و مقالاتی که در این زمینه نوشته شده‌اند توجه کنید تا بتوانید میان آنها موضوع مورد نظر خودتان را انتخاب کنید.

در صورتی که فکر می‌کنید حقیقتاً برای انتخاب کردن موضوع مورد نظر برای کارتان کم آورده اید؛ بهترین کار این است که در این زمینه به وب سایت هایی که در آنها مقالات و ژورنال های مختلفی را ارایه می کنند، سر بزنید و سعی کنید تا با بررسی کردن این ژورنال ها و مقالات، موضوع خودتان را از میان آنها انتخاب کنید. این کار می تواند خیلی به شما کمک کند به این دلیل که اولاً وقتی که به وب سایت هایی که در آنها مقالات مختلفی وجود دارد سر می زنید می‌توانید اطلاعات خودتان را درباره موضوعات مختلف بالاتر ببرید و دوماً اینکه وقتی که در حوزه‌های مرتبط با حوزه کاریتان مقالات و ژورنال های مختلفی را می خوانید می‌توانید اطلاعاتتان در این زمینه را بالا ببرید و همین موضوع باعث می شود که ذهنتان باز شود و لذا این امر به شما کمک می کند که بتوانید موضوع مناسب برای انجام پایان نامه خودتان را از میان این موضوعاتی که موجود هستند انتخاب نمایید.

9) ایده های قدیمی و جدید را با هم ترکیب کنید.

سعی کنید ایده هایی را که مربوط به محققان قبلی است که در زمینه های نزدیک به زمینه شما تحقیق کرده اند؛ در کنار هم جمع آوری کنید و این ایده ها را با ایده های خلاقانه خودتان ترکیب نمایید. این کار به شما این امکان را می دهد که از ایده های قبلی که در این زمینه وجود داشته‌اند استفاده کنید و علاوه بر آن بتوانید ایده های خلاقانه ای را که مربوط به خودتان می باشد با این ایده‌های قدیمی تلفیق کنید.در صورتی که قبل از اینکه بخواهید درباره موضوع اصلی پایان نامه تان تصمیمی بگیرید از ایده‌هایی که در گذشته برای این کار استفاده می کرده‌اند استفاده نکنید؛ در این صورت موفق نمی‌شوید که با یک دید گسترده تری به این موضوع نگاه کنید. اما در صورتی که سعی کنید تا از این ایده ها استفاده کنید تا ایده اصلی خودتان را پیدا کنید؛ می توانید این کار را به صورت دقیق تر و گسترده تری انجام دهید. بنابراین در این صورت موضوع شما تبدیل به موضوعی جذاب و مناسب می شود و لذا نوشتن پایان نامه برای شما راحتتر می شود.

10) به هنگام بررسی مطالعات انجام شده بوسیله دانشجویان قبلی، به دنبال بخش‌هایی باشید که آنها بر روی این بخش ها تحقیق نکرده اند.

هنگامی که شما مقالاتی را که دانشجویان قبلی در این زمینه نوشته اند و پایان نامه‌هایی را که در این زمینه انجام داده اند بررسی می‌کنید؛ به دنبال این باشید که آنها کدام موضوع را درنظر نگرفته اند و در چه زمینه هایی کمتر کار کرده اند. به عنوان مثال در صورتی که شما پایان‌نامه دانشجویی را می‌خوانید که حوزه کاری این فرد نزدیک به حوزه کاری شما می باشد؛ سعی کنید تا بخش‌های مختلف پایان‌نامه کارشناسی ارشد و رساله دکتری این فرد را بررسی کنید تا ببینید که این فرد در کدام قسمت موضوعی تازه و بحث جدیدی را شروع کرده است ولی به تحقیق درباره آن نپرداخته است. به بیان بهتر شما باید بررسی کنید که کدام ایده ها را می‌توان از کار پایان نامه این فرد استخراج کرد. البته ممکن است انجام دادن این کار در ابتدا برای شما سخت باشد و این سخت بودن به این دلیل است که شما روش انجام کار را نمی‌دانید. اما در صورتی که روش انجام این کار را یاد بگیرید؛ انجام دادن این کار برای شما خیلی راحت خواهد شد!

11) از خلاقیتتان استفاده کنید.

آخرین نکته‌ای که باید در این رابطه درنظر داشته باشید این است که از خلاقیت خودتان استفاده کنید. شما به عنوان یک دانشجویی که به دنبال روشی برای پیدا کردن موضوع اصلی برای انجام پایان نامه خودش می‌گردد؛ باید خلاقیت خودتان را بکار بیندازید و از خلاقیتتان استفاده کنید تا ایده ای جدید و بکر ارایه کنید. در بسیاری از موارد، ممکن است شما تحقیقات و پایان نامه‌هایی که در گذشته افرادی بر روی آن تحقیق کرده‌اند را بگردید و به این نتیجه برسید که نمی‌توانید موضوع پایان نامه ای پیدا کنید که از همه بیشتر مورد پسندتان باشد. در این جاست که شما باید خلاقیت خودتان را بکار ببندید و سعی کنید تا با استفاده از توانایی‌هایی که در این زمینه دارید خودتان موضوعی پیشنهاد کنید. البته این گزینه تنها در صورتی است که شما روش‌های قبلی را که در بالا ذکر شد به عمل درآورده باشید و نتوانسته باشید برای کارتان موضوعی پیدا کنید. در این صورت است که می توانید خودتان به قدرت خلاقیت خودتان متوسل شوید و موضوع مناسب را برای نوشتن پایان نامه خود پیدا کنید.